اگر شما یک مدیر سرور هستید و به دنبال ابزاری قدرتمند برای مانیتورینگ بلادرنگ زیرساختهای فناوری اطلاعات خود هستید، کانفیگ سرور Prometheus روی اوبونتو یکی از بهترین انتخابهاست. Prometheus یک سیستم مانیتورینگ متنباز و پیشرفته است که به شما امکان میدهد معیارهای عملکرد سرورها، برنامهها و حتی سرویسهای ابری را با دقت بالا رصد کنید.
در این مقاله، با زبانی ساده، حرفهای و مطابق با استانداردهای مدیریت سرور، شما را با مراحل نصب و پیکربندی Prometheus روی اوبونتو آشنا میکنیم. هدف ما ارائه یک راهنمای جامع و عملی است که نهتنها به شما کمک کند این ابزار را بهراحتی راهاندازی کنید، بلکه با نکات پیشرفته، تجربهای بینظیر از مانیتورینگ را برایتان فراهم کند. همراه ما باشید تا با راهاندازی سرور Prometheus، نظارت بر زیرساختهای خود را به سطحی حرفهای ارتقا دهید!
چرا Prometheus برای مانیتورینگ سرور انتخابی ایدهآل است؟
Prometheus به دلیل معماری ساده، مقیاسپذیری بالا و پشتیبانی از جامعهای قوی، یکی از محبوبترین ابزارهای مانیتورینگ در دنیای فناوری اطلاعات است. این ابزار متنباز به شما امکان میدهد دادههای زمانی (Time-Series) را جمعآوری کرده و با استفاده از زبان پرسوجو (PromQL)، تحلیلهای عمیقی انجام دهید. کانفیگ سرور Prometheus به شما کمک میکند تا از وضعیت سرورها، برنامهها و حتی دستگاههای شبکه بهصورت بلادرنگ آگاه شوید.
ویژگیهای کلیدی Prometheus
Prometheus امکانات متعددی ارائه میدهد که آن را از سایر ابزارهای مانیتورینگ متمایز میکند:
- جمعآوری دادههای بلادرنگ: ثبت معیارهای عملکرد با دقت بالا.
- زبان پرسوجوی قدرتمند (PromQL): امکان تحلیل دادهها با انعطافپذیری بالا.
- هشدارهای قابلتنظیم: ارسال اعلان از طریق ایمیل، تلگرام یا Slack.
- ادغام با گرافانا: نمایش دادهها در داشبوردهای بصری جذاب.
این ویژگیها باعث شدهاند که پیکربندی Prometheus روی اوبونتو به یکی از مهارتهای کلیدی برای مدیران سرور تبدیل شود.
مقایسه Prometheus با سایر ابزارهای مانیتورینگ
در مقایسه با ابزارهایی مانند Zabbix یا Nagios، Prometheus به دلیل تمرکز بر دادههای زمانی و ادغام آسان با ابزارهای تجسم داده مانند گرافانا، برای محیطهای مدرن و ابری مناسبتر است.
پیشنیازهای نصب Prometheus روی اوبونتو
قبل از شروع کانفیگ سرور Prometheus، باید مطمئن شوید که سرور اوبونتو شما آماده است. اوبونتو به دلیل پایداری و پشتیبانی گسترده، یکی از بهترین سیستمعاملها برای میزبانی Prometheus است.
سختافزار و نرمافزار موردنیاز
برای نصب Prometheus روی اوبونتو، سرور شما باید حداقل مشخصات زیر را داشته باشد:
- سیستمعامل: اوبونتو 20.04 یا 22.04 LTS.
- پردازنده: حداقل 2 هسته CPU.
- حافظه رم: حداقل 2 گیگابایت (4 گیگابایت برای عملکرد بهتر توصیه میشود).
- فضای دیسک: حداقل 10 گیگابایت فضای خالی.
همچنین، ابزارهای زیر موردنیاز هستند:
- دسترسی به اینترنت برای دانلود بستهها.
- وبسرور (اختیاری برای ادغام با گرافانا).
- ابزارهای خط فرمان مانند
wgetوtar.
دسترسیهای لازم
برای راهاندازی Prometheus، به دسترسی root یا sudo نیاز دارید. همچنین، اطمینان حاصل کنید که سرور به اینترنت متصل است تا بتوانید بستههای موردنیاز را دانلود کنید.
بررسی اتصال به اینترنت
قبل از شروع، اتصال اینترنت سرور را بررسی کنید:
ping google.comاگر پاسخ دریافت کردید، سرور آماده دانلود بستههاست.
مراحل نصب Prometheus روی اوبونتو
حالا که پیشنیازها را آماده کردهاید، وقت آن است که وارد فرآیند نصب و کانفیگ Prometheus شویم. این بخش شما را با مراحل گامبهگام نصب آشنا میکند.
بهروزرسانی سیستمعامل
اولین قدم در کانفیگ سرور Prometheus، بهروزرسانی سیستمعامل است تا از مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
sudo apt update && sudo apt upgrade -yاین دستور تمام بستههای نرمافزاری را بهروزرسانی میکند.
دانلود و استخراج بسته Prometheus
آخرین نسخه Prometheus را از وبسایت رسمی آن دانلود کنید:
wget https://github.com/prometheus/prometheus/releases/download/v2.47.1/prometheus-2.47.1.linux-amd64.tar.gz
tar -xvf prometheus-2.47.1.linux-amd64.tar.gzفایل استخراجشده را به پوشه مناسب منتقل کنید:
sudo mv prometheus-2.47.1.linux-amd64 /usr/local/prometheusایجاد کاربر و سرویس Prometheus
برای اجرای امن Prometheus، یک کاربر سیستمی ایجاد کنید:
sudo useradd --no-create-home --shell /bin/false prometheus
sudo mkdir /etc/prometheus /var/lib/prometheus
sudo chown prometheus:prometheus /etc/prometheus /var/lib/prometheusپیکربندی اولیه Prometheus
پس از نصب، نوبت به پیکربندی سرور Prometheus میرسد. این مرحله شامل تنظیم فایلهای کانفیگ و آمادهسازی سرور برای جمعآوری دادههاست.
ویرایش فایل تنظیمات Prometheus
فایل تنظیمات اصلی Prometheus را کپی کنید:
sudo cp /usr/local/prometheus/prometheus.yml /etc/prometheus/
sudo chown prometheus:prometheus /etc/prometheus/prometheus.ymlفایل را ویرایش کنید:
sudo nano /etc/prometheus/prometheus.ymlیک نمونه تنظیمات پایه:
global:
scrape_interval: 15s
scrape_configs:
- job_name: 'prometheus'
static_configs:
- targets: ['localhost:9090']ایجاد فایل سرویس Systemd
برای مدیریت Prometheus بهعنوان یک سرویس، فایل زیر را ایجاد کنید:
sudo nano /etc/systemd/system/prometheus.serviceمحتوای فایل:
[Unit]
Description=Prometheus Monitoring
Wants=network-online.target
After=network-online.target
[Service]
User=prometheus
Group=prometheus
Type=simple
ExecStart=/usr/local/prometheus/prometheus \
--config.file /etc/prometheus/prometheus.yml \
--storage.tsdb.path /var/lib/prometheus/ \
--web.console.templates=/usr/local/prometheus/consoles \
--web.console.libraries=/usr/local/prometheus/console_libraries
[Install]
WantedBy=multi-user.targetسرویس را فعال و اجرا کنید:
sudo systemctl daemon-reload
sudo systemctl start prometheus
sudo systemctl enable prometheusبررسی وضعیت سرویس
برای اطمینان از اجرای صحیح Prometheus، دستور زیر را اجرا کنید:
sudo systemctl status prometheusدسترسی به رابط کاربری Prometheus
Prometheus یک رابط کاربری تحت وب ساده ارائه میدهد که از طریق آن میتوانید دادهها را مشاهده و پرسوجو کنید.
ورود به داشبورد Prometheus
مرورگر خود را باز کنید و به آدرس زیر بروید:
http://your_server_ip:9090اینجا میتوانید معیارها را مشاهده و با PromQL پرسوجو کنید.
تنظیم فایروال
برای دسترسی به رابط کاربری، پورت 9090 را باز کنید:
sudo ufw allow 9090/tcp
sudo ufw reloadادغام Prometheus با گرافانا
برای نمایش بصری دادهها، میتوانید Prometheus را با گرافانا ادغام کنید.
نصب گرافانا
گرافانا را نصب کنید:
sudo apt-get install -y apt-transport-https software-properties-common
wget -q -O - https://packages.grafana.com/gpg.key | sudo apt-key add -
echo "deb https://packages.grafana.com/oss/deb stable main" | sudo tee /etc/apt/sources.list.d/grafana.list
sudo apt update
sudo apt install grafana -yسرویس گرافانا را اجرا کنید:
sudo systemctl start grafana-server
sudo systemctl enable grafana-serverاتصال Prometheus به گرافانا
در رابط کاربری گرافانا (http://your_server_ip:3000)، به بخش Data Sources بروید و Prometheus را با آدرس http://localhost:9090 اضافه کنید.
ایجاد داشبورد در گرافانا
یک داشبورد جدید ایجاد کنید و معیارهایی مانند بار CPU یا مصرف رم را از Prometheus نمایش دهید.
تنظیم هشدارها در Prometheus
Prometheus از Alertmanager برای مدیریت هشدارها استفاده میکند.
نصب Alertmanager
Alertmanager را دانلود و نصب کنید:
wget https://github.com/prometheus/alertmanager/releases/download/v0.26.0/alertmanager-0.26.0.linux-amd64.tar.gz
tar -xvf alertmanager-0.26.0.linux-amd64.tar.gz
sudo mv alertmanager-0.26.0.linux-amd64 /usr/local/alertmanagerپیکربندی Alertmanager
فایل تنظیمات Alertmanager را ایجاد کنید:
sudo mkdir /etc/alertmanager
sudo cp /usr/local/alertmanager/alertmanager.yml /etc/alertmanager/
sudo nano /etc/alertmanager/alertmanager.ymlنمونه تنظیمات:
route:
receiver: 'email'
receivers:
- name: 'email'
email_configs:
- to: 'your_email@example.com'
from: 'alertmanager@example.com'
smarthost: 'smtp.example.com:587'
auth_username: 'your_username'
auth_password: 'your_password'سرویس Alertmanager را راهاندازی کنید:
sudo nano /etc/systemd/system/alertmanager.serviceمحتوای فایل:
[Unit]
Description=Alertmanager
Wants=network-online.target
After=network-online.target
[Service]
User=prometheus
Group=prometheus
Type=simple
ExecStart=/usr/local/alertmanager/alertmanager \
--config.file=/etc/alertmanager/alertmanager.yml
[Install]
WantedBy=multi-user.targetسرویس را فعال کنید:
sudo systemctl daemon-reload
sudo systemctl start alertmanager
sudo systemctl enable alertmanagerبهینهسازی عملکرد Prometheus
برای اطمینان از عملکرد بهینه، باید تنظیمات Prometheus را بهینه کنید.
تنظیم فواصل جمعآوری داده
فواصل جمعآوری دادهها را در فایل prometheus.yml بهینه کنید:
global:
scrape_interval: 30sمدیریت فضای ذخیرهسازی
برای کاهش مصرف دیسک، مدتزمان ذخیرهسازی دادهها را محدود کنید:
sudo nano /etc/systemd/system/prometheus.serviceپارامتر زیر را اضافه کنید:
--storage.tsdb.retention.time=15dسپس سرویس را ریاستارت کنید:
sudo systemctl restart prometheusسوالات متداول درباره کانفیگ سرور Prometheus
Prometheus چه تفاوتی با زبیکس دارد؟
Prometheus بر دادههای زمانی و مقیاسپذیری تمرکز دارد، در حالی که زبیکس برای مانیتورینگ جامعتر مناسب است.
آیا میتوان Prometheus را بدون گرافانا استفاده کرد؟
بله، اما گرافانا تجربه بصری بهتری برای نمایش دادهها ارائه میدهد.
جدول مقایسه Prometheus و سایر ابزارها
| ابزار | تمرکز اصلی | مناسب برای |
|---|---|---|
| Prometheus | مانیتورینگ دادههای زمانی | محیطهای ابری |
| Zabbix | مانیتورینگ جامع و هشدارها | سازمانهای بزرگ |
نکات پیشرفته برای استفاده از Prometheus
برای استفاده حرفهای، میتوانید از قابلیتهایی مانند Service Discovery و Exporters استفاده کنید.
استفاده از Node Exporter
Node Exporter برای جمعآوری معیارهای سیستم نصب کنید:
wget https://github.com/prometheus/node_exporter/releases/download/v1.6.1/node_exporter-1.6.1.linux-amd64.tar.gz
tar -xvf node_exporter-1.6.1.linux-amd64.tar.gz
sudo mv node_exporter-1.6.1.linux-amd64 /usr/local/node_exporterسرویس Node Exporter را راهاندازی کنید.
مانیتورینگ برنامههای سفارشی
با استفاده از Client Libraries، میتوانید برنامههای خود را برای مانیتورینگ در Prometheus آماده کنید.
نتیجهگیری
کانفیگ سرور Prometheus روی اوبونتو یکی از بهترین راهها برای مانیتورینگ بلادرنگ زیرساختهای فناوری اطلاعات است. با این راهنمای جامع، میتوانید Prometheus را بهراحتی نصب و پیکربندی کنید و از قابلیتهای قدرتمند آن برای نظارت بر سرورها و برنامهها استفاده کنید. اگر سوال یا تجربهای دارید، در بخش نظرات با ما به اشتراک بگذارید!
